Ah, Zeerijp! Een dorp waar je voor 1967 geen straatnamen maar cryptische codes op de deur vond. Denk aan C123-t, geen geheim genootschap, maar simpelweg een adres! Vóór die tijd was het een wirwar van letters en cijfers, waarbij elke woning in het dorp een eigen identiteit kreeg via een briefje op de deurpost. Dat klinkt al ingewikkeld, maar wacht tot je hoort waarom het cijfer C de eer kreeg. Zeerijp was het derde grootste dorp van de gemeente 't Zandt, dus ja, je raadt het al: C staat voor nummer drie. Wat logisch, toch?
Voordat we verder duiken in dit alfanumerieke avontuur, even wat geschiedenis. ’t Zandt was vanaf ongeveer 1810 het hoofddorp, en daar hadden de huizen natuurlijk de trotse letter A. Zijldijk volgde met B, en daarna kwam onze held van het verhaal: Zeerijp, met de C. Je snapt dat de postbode in die dagen zijn werk niet altijd makkelijk had. En alsof dat niet genoeg verwarring bracht, had de naburige gemeente Loppersum óók huizen met de letter A. Het moet een feest geweest zijn om je weg te vinden!
Maar het werd allemaal nog interessanter toen Zeerijp in 1967 eindelijk straatnamen kreeg. Tot die tijd hadden huizen dus alleen maar die beroemde letters en cijfers. In een tijdperk waarin huizen werden gesloopt en nieuwe woningen uit de grond schoten als paddenstoelen, ontstonden er al snel problemen met het oude systeem. Gevolg? Huizen als C123-a tot en met C123-t! Stel je voor dat je iemand probeert uit te nodigen voor een feestje bij C123-p. Lekker duidelijk.
Toen kwamen de straatnamen, en wat bleek? Ze waren verrassend logisch! Namen als Molenweg, Borgweg en Tolweg, die gewoon verwijzen naar wat er vroeger stond. Bij de Borgweg stonden ooit drie borgen, dus ja, makkelijk te raden waar die naam vandaan kwam. En de Tolweg? Daar stond een tolhuis, en dat staat er nóg.
En als je dacht dat die namen pas in 1967 bedacht zijn, denk opnieuw. Theodorus Beckeringh tekende in 1760 al kaarten van Zeerijp, waarop je straatnamen zoals de Molenwegh en de Lijkwegh terugvindt. De geschiedenis van Zeerijp ligt dus in de straten zelf. Een dorp dat eindelijk zijn straatnamen vond, maar altijd al verhalen in de grond had liggen.
Zeerijp: van C123-t tot een dorp met echte straatnamen. Het klinkt als een modern sprookje, maar het is gewoon nuchtere Groningse geschiedenis. Hieronder een straatnamenlijst en hun mogelijke herkomst / benaming:
Biewengalaan naam van de familie die aan deze laan woonde
Borgweg in vroegeretijden stonden er 3 Borgen aan deze weg.
Dijkumerweg leidde vroeger naar een borg genaamd Dijkum.
Eenumerweg is de weg richting Eenum.
Garsthuizerweg is de weg richting Garsthuizen.
Groenelaan was voeger groene kleilaan en het verlengde van de Kwekersweg.
Groeveweg is een weg naar/door de streek genaamd “de Groeve”.
Kampweg genaamd naar wat heel vroeger al “De Kamp” heette.
Kinkhornsterweg benaming aan de hand van Theodorus Beckeringh kaart.
Kwekersweg er woonden vroeger enkele kwekers aan deze straat.
Lopsterweg is de weg richting Loppersum.
Middenlaan is het middelste van 3 laantje aan de Molenweg
Molenweg een weg die begon/eindigde bij de molen.
Noorderlaan is het meest noordelijk liggende laantje aan de Molenweg.
Noorderstraat afgeleid van de Noorderlaan.
Terhornseweg is de weg richting een boerderij genaamd “Ter Horn”
Tolweg vroeger was er een tol op deze weg, het tolhuis staat er nog
Woldweg een naam uit de oudheid, niet precies te herleiden
Zuiderlaan is het meest zuidelijk liggende laantje aan de Molenweg